Presidenti rus Vladimir Putin ka folur për Rusinë si një nga “kombet bërthamore më të fuqishme në botë” dhe ka lënë të kuptohet se ai është i gatshëm të përdorë këtë pengesë kundër Perëndimit pikërisht tani që Shtetet e Bashkuara dhe G7 po lëvizin të gjithë së bashku, për të kundërshtuar veprimet luftarake të Kremlinit kundër Ukrainës.
Shkruan Claudio Bozza, Corriere della Sera
Harta e arsenaleve bërthamore në botë. Raketat e Kremlinit mund të godasin në një distancë prej 2500 km. Italia nuk posedon armë atomike, por i ndan ato sipas programit të NATO-s në bazat e Ghedi dhe Aviano.
Presidenti rus Vladimir Putin ka folur për Rusinë si një nga “kombet bërthamore më të fuqishme në botë” dhe ka lënë të kuptohet se ai është i gatshëm të përdorë këtë pengesë kundër Perëndimit pikërisht tani që Shtetet e Bashkuara dhe G7 po lëvizin të gjithë së bashku, për të kundërshtuar veprimet luftarake të Kremlinit kundër Ukrainës.
Në këtë hyrje dramatike të luftës, Putin urdhëroi që sistemi i parandalimit bërthamor të vihej në gatishmëri, duke kërcënuar që “pasoja të tilla që nuk janë parë kurrë në histori”.
Rusia ka arsenalin e dytë më të madh bërthamor në botë: 4500 koka luftarake nukleare. Në vend të parë është SHBA me 5500 bomba. Fuqia atomike botërore e tretë përfaqësohet nga Kina (350 koka bërthamore); e ndjekur nga afër nga Franca (300); Mbretëria e Bashkuar (215); Pakistani (150); India (140) dhe Koreja e Veriut (10).
Italia nuk prodhon apo posedon armë bërthamore, por merr pjesë në programin e NATO-s për “ndarjen bërthamore”.
Në territorin italian, sipas marrëveshjeve të Aleancës Atlantike, janë rreth pesëdhjetë koka të ndara midis dy bazave ajrore ushtarake Ghedi (Brescia) dhe Aviano (Pordenone).
Numrat e kërcënimit rus
Arsenali bërthamor i Rusisë ka rreth 4,477 koka bërthamore, plus 1,500 të tjera që tashmë janë çmontuar ose në proces të çmontimit.
Të dhënat, të përditësuara më 23 shkurt, janë publikuar nga Federata e Shkencëtarëve Amerikanë, një organizatë kërkimore jofitimprurëse e themeluar në vitin 1945 dhe e përbërë nga shkencëtarë dhe analistë.
Ky është një vlerësim, sepse është shumë e vështirë të vendosësh me siguri një inventar të armëve bërthamore në pronësi të shteteve të ndryshme të botës.
Nga 4,477 koka bërthamore të disponueshme për Rusinë, 2,889 janë të ruajtura dhe për këtë arsye nuk mund të përdoren menjëherë, ndërsa 1,558 janë montuar tashmë në transportues të ndryshëm. Sipas Buletinit të Shkencëtarëve Atomik të botuar nga Hans M. Kristensen dhe Matt Korda më 25 shkurt, 812 koka bërthamore janë instaluar në raketat balistike ndërkontinentale (ICBM), 576 në nëndetëse raketore dhe rreth 200 në bombardues. Rreth 977 koka të tjera bërthamore janë në magazinë, së bashku me 1912 koka të tjera të konsideruara “jo strategjike”.
“Përveç eskortës ushtarake për forcat operacionale – shkruajnë dy studiuesit – presin të çmontohen një numër i madh, rreth 1,500, kokash të papërdorura, por ende operacionale, për një total prej rreth 5,977 koka bërthamore.”
Evropa është mbi të gjitha.
Raketën e re “9m 729”, të cilën Shtetet e Bashkuara e kanë denoncuar si shkelje të Traktatit Inf, është një pajisje me rreze të mesme, e aftë të godasë deri në 2500 km larg. Ushtria ruse ka tre baza të afta për të lëshuar armë bërthamore: Rostov (në jug-lindje) të Ukrainës; Shën Petersburg (në veri) dhe Kalinigrad. Kjo bazë e fundit është pothuajse në zemër të Evropës dhe përfaqëson kërcënimin më tinëzar për vendet e NATO-s. Kalinigrad (pothuajse gjysmë milioni banorë) është në fakt një enklavë ruse e vendosur midis Polonisë dhe Lituanisë: e cila gjithashtu ka dalje në Detin Baltik, një nga portet më të mëdha.
Nga Kalinigrad, potencialisht një raketë “9m729” mund të godasë një objektiv deri në Spanjë dhe përtej Irlandës.
Zinxhiri i komandës së sistemit bërthamor rus është modeluar sipas atij sovjetik dhe bazohet në një lidhje të tre çelësave (që në fakt janë kode lëshimi).
Njëra është në duart e presidentit, një në ato të ministrit të mbrojtjes dhe e treta në atë të shefit të shtabit.
Nëse edhe një nga ato kode anulohet, procedura bllokohet.
