Vdekja e liderit të opozitës ruse Alexei Navalny ka ndezur një sërë pyetjesh dhe akuzash, duke përfshirë mënyrën se si ai vdiq dhe, më e rëndësishmja, kush, nëse dikush, është përgjegjës.
Disa liderë perëndimorë, si dhe gruaja e Navalny-t, kanë drejtuar gishtin e fajit në drejtim të Kremlinit, me presidentin e SHBA Joe Biden duke thënë se kjo ka të ngjarë të jetë pasojë e diçkaje që “bëri Vladimir Putin dhe banditë e tij”.
Megjithatë, autoritetet e burgut në Rusi, të cilët ishin përgjegjës për disidentin e burgosur në kohën e vdekjes së tij, janë përpjekur të parashtrojnë një histori tjetër, shkruan Sky News.
Sugjerimi i tyre ka qenë “sindroma e vdekjes së papritur” të rrallë si një shkak i mundshëm i vdekjes për 47-vjeçarin – një kritik i zëshëm i zotit Putin.
Ndërkohë, nëna e Navalny-t, ka akuzuar autoritetet për dështimin për të lëshuar trupin e tij, duke ngritur pyetje të tjera.
Njoftimi për vdekjen e Navalny
Në orën 11:20 të mëngjesit me orën e Mbretërisë së Bashkuar të premten, agjencia ruse e lajmeve Interfax, duke cituar Zyrën Ruse të Shërbimit Federal të Ndëshkimit, raportoi se Navalny kishte vdekur ndërsa ishte në burg.
Navalny, i cili bëri fushatë kundër korrupsionit zyrtar dhe udhëhoqi protesta të mëdha kundër Kremlinit, po vuante një dënim 19-vjeçar me akuza për ekstremizëm.
Shërbimi i burgjeve të Rusisë tha në një deklaratë se Navalny “u ndje keq pas një shëtitje, pothuajse menjëherë duke humbur vetëdijen”.
“Janë kryer të gjitha masat e nevojshme reanimuese, por nuk kanë dhënë rezultate pozitive”, thuhej në njoftim.
“Sindroma e vdekjes së papritur”
Të shtunën, zëdhënësi i Navalny konfirmoi se kritiku i Kremlinit kishte vdekur dhe e cilësoi vdekjen e tij si një “vrasje”.
Ajo tha se nëna e Navalny, Lyudmila Navalnaya, u informua nga autoritetet se djali i saj kishte vdekur më 16 shkurt në orën 14:17, me orën lokale.
“Ne e dinim që ekzistonte një rrezik, edhe Alexei e dinte këtë. Dhe e vranë ashtu siç e kishin planifikuar ta bënin tre vjet më parë”, tha Kira Yarmysh.
Sindroma e vdekjes së papritur është një term i paqartë për sindroma të ndryshme kardiake që shkaktojnë arrest të papritur kardiak dhe vdekje.
Sipas Fondacionit Britanik të Zemrës, sindroma e vdekjes së papritur aritmike, e njohur edhe si SADS, është kur dikush vdes papritur nga një arrest kardiak, por shkaku i arrestit kardiak nuk mund të gjendet.
Organizata bamirëse thotë se zakonisht ndodh kur një ritëm jonormal i zemrës, i njohur si aritmi, nuk trajtohet dhe se mund të jetë i pazbulueshëm pas vdekjes, sepse zemra do të duket normale.
Trupi ‘nuk u lirua’
Misteri tani rrethon atë që ka ndodhur me trupin e Navalny, sipas aleatëve të tij.
Sipas Yarmysh, nënës së Navalny iu tha një zyrtar i burgut se trupi i djalit të saj u dërgua në qytetin e afërt të Salekhard si pjesë e një hetimi për vdekjen e tij.
Megjithatë, kur arritën në morg, ai ishte i mbyllur dhe punëtorët thanë se trupi nuk ishte aty.
Orë më vonë, Yarmysh tha se avokatëve të politikanit iu tha se trupi i Navalny nuk do t’u dorëzohej të afërmve të tij derisa të përfundonte një hetim për vdekjen e tij.
Ajo akuzoi Komitetin Hetimor në Salekhard se “na voziste në qarqe dhe mbulonte gjurmët e tyre” pasi vetëm disa orë para se t’u thuhej se hetimi kishte përfunduar tashmë dhe asgjë kriminale nuk ishte vërtetuar.
Çfarë ka thënë Kremlini?
Putin refuzoi t’i referohej Navalny – njeriu që konsiderohet si një nga kërcënimet më të mëdha për regjimin e tij – me emër.
Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha të premten se shërbimi ndëshkues i Rusisë po bënte të gjitha kontrollet në lidhje me vdekjen e Navalny, por se ai nuk kishte asnjë informacion për këtë çështje.
Peskov tha se Putin ishte informuar për vdekjen e Navalny.
Ndërkohë, Ministria e Jashtme e Rusisë u tha SHBA-ve që të tregojnë përmbajtje dhe të presin rezultatet e një ekzaminimi mjeko-ligjor përpara se të akuzojnë Kremlinin për vdekjen e Navalny.
Çfarë kanë thënë liderët botërorë?
Ka pasur një dënim të gjerë të autoriteteve ruse nga liderët botërorë pas lajmit për vdekjen e z. Navalny.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, e fajësoi me vendosmëri Putin.
“Është e qartë se ai u vra nga Putin,” tha ai gjatë një vizite në Konferencën e Sigurisë në Mynih në Gjermani.
“Putinit nuk i intereson kush vdes – vetëm që ai të mbajë pozicionin e tij. Kjo është arsyeja pse ai nuk duhet të mbajë asgjë. Putini duhet të humbasë gjithçka dhe të mbahet përgjegjës për veprat e tij,” shtoi ai.
Presidenti amerikan Joe Biden tha se Uashingtoni nuk e dinte saktësisht se çfarë kishte ndodhur, “por nuk ka dyshim se vdekja e Navalny ishte pasojë e diçkaje që bëri Putin dhe banditë të tij”.
Goditja në Rusi
Më shumë se 400 persona janë arrestuar në 32 qytete në Rusi që nga momenti kur vdekja e Navalny u bë publike, sipas organizatës së pavarur të të drejtave të njeriut, OVD-Info.
Kjo përfshinte 230 persona nëpër qytete të shumta që u arrestuan të shtunën.
OVD-Info tha se të tjerët ishin arrestuar një ditë më parë kur erdhën për të vendosur lule në kujtim të z. Navalny.
Në Moskë, pamjet e mediave sociale treguan një grup të madh njerëzish duke brohoritur “turp” ndërsa policia tërhoqi zvarrë një grua që bërtiste nga turma.
Pamjet dhe fotot nga Shën Petersburgu treguan gjithashtu oficerët duke hequr pankartat nga protestuesit dhe duke i tërhequr zvarrë të tjerët nga përmendoret e improvizuara të Navalny.
